از سوخت های مشعل در بویلرها (Burners fuel in boilers) می توان به ذغال سنگ ، مازوت، گازوئیل و گاز اشاره کرد. پسماند ها صنعتی و کشاورزی نیز در برخی از بویلرهای خاص، برای سوخت، مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در سیستم های بازیابی حرارت (CHP) از گرمای خروجی از ژنراتور برای انرژی بویلر استفاده می شود.

ذغال سنگ
ذغال یک اصطلاح برای نام گذاری سوخت های جامدی می باشد که درصد زیادی از کربن در آن وجود دارد ذغال سنگ نام کانی سیاه رنگی است که از پسماند مواد گیاهی دوران قدیم تشکیل شده است.
چندین نوع ذغال در این گروه وجود دارد که هر کدام بنا به میزان کربن موجود و روش تولید، نام گذاری می شود.

• ذغال سنگ نارس
• ذغال قهوه ای
• ذغال سنگ قیری
• شبه قیری
• ذغال سنگ خشک یا آنتراسیت
ذغال سنگ ماده اولیه در برخی از صنایع شیمیایی برای تولید روغن و کک می باشد
بیشترجرم ذغال از کربن می باشد اما دیگر ترکیباتی همچون هیدروژن ، نیتروژن ، اکسیژن و گوگرد در ذغال سنگ موجود می باشد.
در بویلر اصولا ذغال قیری شکل و ذغال خشک استفاده می شود .
منابع ذغال سنگ در کشور آمریکا ، چین و روسیه بیشتر یافت می شود . در این سه کشور نیرو گاه های زیادی با سوخت ذغال سنگ در حال تولید برق می باشد ، اما در ایران تعداد این نیرو گاه ها زیاد نیست ، مهمترین آن ها هم نیرو گاه ذغال سنگی طبس می باشد.

نفت ( گازوئیل)
نفت برای استفاده در سوخت بویلر ها از پسماند های نفت خام گرفته می شود که با تقطیر آن نفت سبک مانند گازوئیل و پارافین ساخته می شود .
نفت مورد استفاده در سوخت بویلر ها در ایران بیشتر همان گازوئیل است که در دسترس تر می باشد .

بر تری های نفت بر ذغال سنگ
• زمان کوتاه تر در سوختن و تولید بخار مورد نیاز و در نتیجه کوچکتر شدن اندازه ی بویلر و کمتر شدن تشعشع به محیط
• شعله ور شدن آن به صورت جرقه های اتوماتیک است که نگه داری وکار کرد بویلر را ساده تر می کند
• سوخت گازوئیل تنها میزان بسیار کمی از خاکستر را در خود دارد پس با مشکلات کمتری نسبت به دور ریختن آن مواجه هستیم.
باید دانست از هر یک لیتر گازوئیل تقریبا می توان 15 کیلو گرم بخار تولید کرد که این عدد در ذغال سنگ بالا تر می باشد .

گاز طبیعی
گاز ، سوخت بسیار مناسبی برای بویلر ها می باشد. که در دو نوع موجود است:
• گاز طبیعی :
گازی که به صورت طبیعی در زیر زمین تولید شده و استخراج می گردد.
• L P G :
گازی که از نفت خام تهیه شده است ،متشکل از پروپان و بوتان می باشد .
بر تری های گاز به گازوئیل را میتوان به این صورت نام برد.
• ذخیره کردن گاز به هیچ وجه معضل نمی باشد چون گاز طبیعی با لوله کشی به مصرف کننده می رسد .
• میزان سولفوریک اسید تولید شده در خروجی اگزوز تقریبا به صفر می رسد.

سوخت مشعل بویلر

نکته ای که میتوان اضافه کرد این است که ایران پس از کشور روسیه دومین کشور دارای ذخایر گاز طبیعی می باشد .ایران حدود 16 در صد از کل ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارد. پس استفاده از این گاز در سوخت مشعل ها در کشور ما رایج تر است.

انتخاب سوخت مشعل

برای انتخاب سوخت مشعل باید ابتدا به محدوده جغرافیایی (محل کارکرد بویلر) توجه کرد. پس از مشخص شدن محل کارکرد بویلر در دسترس بودن آن سوخت و هزینه نسبت به ارزش حرارتی دریافتی سوخت باید بررسی شود.

در ایران بیشتر بویلر ها با سوخت گاز و در مواردی جهت ضریب اطمینان از مشعل های دوگانه سوز با سوخت گاز و گازوئیل و در موارد محدودتری از مشعل های سه گانه سوز با سوخت های  گاز، کازوئیل و مازوت استفاده می شود.

منابع و پیوند ها

گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهش شرکت پاکمن

صفحه مهندسی مکانیک