حرارت محسوس (Sensible heat) انرژی حرارتی منتقل شده میان سطح جسم و هوای پیرامونش است، زمانی که با هم اختلاف دما داشته باشند. به این فاصله دما گرادیان دمایی گفته می شود. گرادیان دمایی عمودی میان یک سطح و هوای بالای آن جریان دارد و ما می توانیم کاهش یا افزایش دمای هوا را حس کنیم. زمانی که گرمای جسم بیشتر از محیط اطرافش باشد انتقال حرارت اتفاق می افتد که می تواند از طریق هدایت، همرفت و تابش باشد.

 حرارت معمولا به طریق هدایت و برخورد مولکول های هوا با سطح منتقل می شود، هم زمان همانطور که هوا گرم می شود به روش همرفت بالا می رود، بنابراین انتقال حرارت محسوس در دو مرحله انجام می گیرد . از آنجایی که هوا هادی گرمای خوبی نیست لذا همرفت بیشترین حرارت محسوس را منتقل می کند.

هنگامی که حرارت سطح از هوا بیشتر باشد، گرما به بالا هدایت می شود که به آن جابه جایی حرارت محسوس مثبت می گویند. با این انتقال حرارت سطح خنک شده و هوا را گرم می کند. اگر هوا از سطح گرمتر باشد این انتقال حرارت از سوی هوا به سطح است و به آن جا به جایی حرارت محسوس منفی می گویند. درا ین حالت هوا خنک و سطح گرم می شود. این شرایط بیشتر در هنگام شب و غروب کردن خورشید روی می دهد. در شرایط هیدرولوژیکی حرارت محسوس می تواند بخشی از تابش خورشید باشد که به زمین می رسد. در جو زمین نیز حرارت محسوس در مقیاس بسیار بزرگی از استوا به سمت قطب حرکت می کند و حرارت نهان نیز از قطب به استوا در حرکت است.

رابطه انتقال حرارت محسوس

مقدار و بزرگی حرارت محسوس به جرم ماده، گرمای ویژه و اختلاف دما با منبع بستگی داشته و این مقدار را می توان با تغییر دمای سیال در کالری متر اندازه گیری نمود.

Q=mCΔT

Q: حرارت منتقل شده   j

m : جرم جسم   kg

C: ظرفیت گرمای ویژه   j/kgºK

منابع و پیوندها:

گرداوری شده توسط دپارتمان پژوهش شرکت پاکمن

صفحه مهندسی مکانیک